De Eerste Wereldoorlog

Op 28 juli 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit. Nog nooit was een oorlog op zo'n grote schaal gevoerd. Ook het aantal slachtoffers was ongeëvenaard: 10 miljoen mensen kwamen om, 20 miljoen mensen raakten gewond of verminkt. Hoewel Nederland neutraal was had de oorlog grote gevolgen voor het dagelijks leven in Limburg.

Een moord als aanleiding

De dubbele moord op de Oostenrijkse troonopvolger Frans Ferdinand en zijn vrouw Sophie door de Serviër Gavrilo Princip was de directe aanleiding tot de oorlog. Oostenrijk-Hongarije kon een dergelijke moord natuurlijk niet onbestraft laten en verklaarde Servië de oorlog. In snel tempo mengden zich meerdere landen in het conflict en verklaarden elkaar over en weer de oorlog.

Oostenrijk-Hongarije werd gesteund door de Duitsland, Bulgarije en Turkije. Dit waren de 'centralen'. Servië kreeg hulp van Frankrijk, Rusland, Groot-Brittannië en België: de 'geallieerden'.

Nederland neutraal

Nederland bleef gedurende de hele oorlog neutraal. Daarmee bleven de Nederlanders bespaard van echte oorlogsgruwelen, maar de oorlog had wel degelijk invloed op het dagelijks leven. Zeker in Limburg en Noord-Brabant waar al vanaf het begin van de oorlog vele Belgische vluchtelingen naartoe trokken. Uiteindelijk zouden zo'n 1 miljoen Belgen vluchten naar Nederland.

De elektrische draad

Om deze uittocht uit België tegen te houden en om verzet, spionage en smokkel te weren, legden de Duitsers in de zomer van 1915 een elektrische draadversperring aan langs de hele Belgisch-Nederlandse grens. De versperring bestond uit drie rijen palen met prikkeldraad ertussen. Op de draden van de middelste versperring stond bovendien een spanning van 2000 volt.

Slachtoffers

Ondanks de zware bewaking wisten toch vele smokkelaars en vluchtelingen eronderdoor te kruipen of eroverheen te klimmen. Men gebruikte daarvoor onder andere tonnetjes, dekens en rubberen laarzen en handschoenen. Zo'n 500 mensen waren uiteindelijk minder fortuinlijk en moesten hun poging om de grensversperring over te steken met de dood bekopen.

Limburg wordt eindelijk Nederlands

Hoewel Limburg inmiddels al bijna een eeuw bij Nederland hoorde, waren de Limburgers nog steeds vooral georiënteerd op België en Duitsland. Daar kwam door de oorlog verandering in.

De banden met beide buurlanden werden nagenoeg doorgesneden, waardoor Limburg zich economische noodgedwongen veel meer op het noorden richtte. Bij nader inzien bleken de vele in Limburg gelegerde Nederlandse soldaten ook best mee te vallen. Toen de oorlog in 1918 voorbij was, was Nederland niet alleen in naam maar ook in de praktijk een Nederlandse provincie.