In Drenthe heb je veel mooie natuurgebieden. Ze zijn beschermd.
Maar die natuurgebieden zijn niet zo maar bewaard gebleven..
Heide
Heide ontstaat op zandgronden. De zandgrond heeft niet
veel voedingsstoffen in de bodem. En groeit heide en kleine bomen
en struiken. De meeste begroeiing wordt opgegeten door schapen of
andere grazers.
De heideplantjes blijven over. In het heidelandschap kunnen
bepaalde diersoorten goed leven, zoals de Heidekikker, de Adder en
de Levendbarende hagedis. Planten zoals Dopheide, Struikheide en
Zonnedauw leven graag op zandgronden. Als je heide met rust laat,
verandert het in bos. Daarom worden schaapskuddes, begeleid door
een herder, gebruikt om de heide te begrazen.
Het begin
Door de komst van kunstmest werd veel heidegrond veranderd
in landbouwgrond. De heidevelden verdwenen. Veel mensen vonden dat
je aan die woeste grond niks had. Landbouwgrond dat leverde
tenminste wat op. Rond 1930 vond de bekende natuurbeschermer Jac.
P. Thijsse dat er tenminste één groot heidegebied in Drenthe
bewaard moest worden: het Dwingelderveld. Hiervoor was 100.000
gulden (ruim 45.000 euro) nodig. Thijsen hield een inzamelingsactie
bij allerlei organisaties en de provincie. Niet het hele bedrag
werd ingezameld, maar Natuurmonumenten kon toen toch een groot deel
van het Dwingelderveld kopen. Tegenwoordig is het Dwingelerveld in
het bezit van Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en een familie
samen. In een samenwerkingsverband dat Nationale Parken heet,
beheren zij het gebied. Er zijn twintig nationale parken in
Nederland, waarvan drie in Drenthe. Het Dwingelerveld is vandaag de
dag bijzonder, omdat het veel natte heidevelden heeft. Hierdoor
leven er bijzondere planten en dieren. Het gebied trekt veel
toeristen.
Hijkerveld
Ook het Hijkerveld is een heel oud heidegebied dat bewaard
is gebleven. Je kunt er Celtic fields vinden. Dat zijn kleine
akkertjes die stuk voor stuk omgeven waren door een lage aarden
wal. Zij dateren uit de IJzertijd (800-12 v. Chr.) Als een akkertje
was uitgeput namen de boeren een nieuw omwald perceeltje in
gebruik. Zo ging dat door totdat een heel schaakbord van omwalde
akkertjes ontstond. In latere eeuwen groeide er heide overheen,
maar het oorspronkelijke patroon is nog steeds te herkennen. Vanuit
een vliegtuigje kun je ze zien. Het lijkt op de structuur van een
honingraat. Daarom worden de akkers ook wel raatakkers genoemd. Het
Hijkerveld is nu eigendom van Stichting Het Drentse Landschap. Zij
beheert en behoudt het gebied, ook organiseert zij hier
activiteiten voor volwassenen en kinderen.
Dieren op de heide
Naast de grote heidegebieden vind je ook nog veel kleine
heidegebeden in Drenthe. In deze natuurgebieden leven ook
bijzondere diersoorten. Padden, vogels en zelfs adders kun je er
vinden. De heide wordt onderhouden door de organisatie die er
eigenaar van is. Op veel heidegebieden vind je nog een herder en
zijn schaapskudde. De schapen grazen de jonge plantjes tussen de
heide weg. Zo blijven de heidegebieden bewaard. Het beeld van een
schaapskudde op de hei is echt bij Drenthe gaan horen. Mensen gaan
in hun vakantie of vrije tijd graag wandelen in deze gebieden en
naar de schaapskudde kijken.
Natuur gaat voor?
Met grond kun je van alles doen. Er kunnen huizen op
gebouwd worden, je kunt er landbouwgrond van maken, je kunt het
afgraven of beschermen of er een natuurgebied van maken. Er is
altijd een afweging tussen de vraag, wil je land behouden en
beschermen ten behoeve van de natuur of moet het geld opleveren?
Soms wil men een industrieterrein bouwen en blijkt er een zeldzaam
kikkertje in het gebied te leven. Wat gaat dan voor?
1990 n. Chr.
Heide in Drenthe
Tijd van televisie en computers