Over de bevroren rivier

De Fransen trekken ons land binnen

Zomer 1794. Het Franse revolutionaire leger van generaal Pichegru trekt ons land binnen. Vanuit het zuiden trekt het op richting grote rivieren. De Nederlandse patriotten wachten uitgelaten op de Franse bevrijders. Hun hervormingsideeën realiseren zal nu een stuk makkelijker worden, is de gedachte.

Prins Willem V wil voorkomen dat de Fransen de rest van het land onder de voet lopen. Hij stelt de Hollandse Waterlinie in werking. Ter hoogte van het Spoel bij Culemborg laat Willem de dijk doorsteken: het gebied tussen rivieren de Lek en de Linge loopt onder water.

De winter valt en in december wordt het ijskoud. De Waterlinie bevriest. Zonder veel tegenstand rukt het Franse leger op naar Culemborg. In januari 1795 trekken de soldaten over de dichtgevroren Lek, ter hoogte van de veerstoep. De weg naar Utrecht en Amsterdam ligt open. Binnen anderhalve week staat Pichegru in Den Haag. De Oranjes hebben inmiddels de wijk genomen naar Engeland.