Bezetting en bevrijding

De Tweede Wereldoorlog in Raalte

Tijd van wereldoorlogen

Oorlog

Op 10 mei 1940 brak in Nederland de Tweede Wereldoorlog uit. Duitse soldaten trokken Overijssel binnen. De Nederlandse soldaten hadden de opdracht gekregen om de Duitsers te vertragen. Daarom vernielden ze de belangrijke bruggen over de IJssel bij Deventer, Zwolle en Kampen. Op 14 mei hadden de Duitsers heel Nederland bezet. In het begin gedroegen de Duitsers zich nog netjes. Het leven leek door te gaan. Maar al snel bleek dat niet waar te zijn.

Donkere tijden

De Duitsers gaven het bevel dat 's nachts en 's avonds alles donker moest zijn. Tussen 12 uur
's nachts en 4 uur 's morgens mocht niemand zonder geldige reden naar buiten. Het dagelijks leven werd steeds moeilijker. Sommige producten zoals koffie, thee, suiker en zeep waren nauwelijks meer te krijgen. Voedsel werd steeds schaarser. De Nederlandse mannen werden gedwongen om werk voor de Duitsers te verrichten, zoals het bouwen van bunkers.

Verzet

Steeds meer mensen kwamen tegen de Duitsers in verzet. Dat was heel gevaarlijk. Veel mensen die bij het verzet hebben gezeten, overleefden de oorlog niet. In Raalte werd het gemeentehuis drie keer door het verzet overvallen. De verzetsmannen eisten geld en distributiebonnen ( bonnen voor boodschappen). Ook lieten ze het bevolkingsregister verdwijnen. Hierdoor wisten de Duitsers niet langer wie er in de gemeente woonden. Zo werd het lastig om Raalter mannen naar Duitsland te sturen om te werken. De Duitsers waren woedend. Ze pakten 18 mensen op en dreigden ze dood te schieten als het register niet terug kwam. Uiteindelijk werd het register teruggebracht en waren de gijzelaars gered.

Jodenvervolging

De Duitsers wilden alle Joden vernietigen. Daardoor merkten de Joden al snel de gevolgen van de bezetting. Ze verloren hun werk en spaargeld. In winkels, bioscopen, parken en cafés hingen bordjes met de tekst: "Verboden voor Joden". Ook moesten ze een gele ster op hun jas dragen, waar het woord "Jood" op stond. Vanaf september 1942 voerden de Duitsers de Raalter Joden naar concentratiekampen af. Na de bevrijding bleek dat bijna niemand van hen de oorlog overleefd had.

Vrij!

Aan het begin van de lente in 1945 naderden Engelse en Canadese soldaten Overijssel. Na felle gevechten met de Duitsers werd Haaksbergen op 1 april als eerste plaats in Overijssel bevrijd. Op 11 april volgde Raalte. De oorlog was eindelijk voorbij.