Jan met de Panne

De laatste stadsomroeper

Tijd van wereldoorlogen

Razendsnel

Je hoeft de televisie, computer of radio maar aan te zetten, en je weet wat er aan de andere kant van de wereld gebeurt. Vaak kun je zelfs via een live-uitzending meekijken of luisteren, zoals bij een belangrijke voetbalwedstrijd. En wil je je vrienden wat vertellen, dan kun je via een tablet of computer chatten of je pakt je mobiele telefoon. In onze tijd kun je nieuws daardoor razendsnel verspreiden.

Kooplieden en kermisklanten

Vroeger verspreidde het nieuws zich veel langzamer. Lange tijd waren mensen afhankelijk van rondreizende kooplieden en kermisklanten. Zij kwamen op veel plekken en vertelden de nieuwtjes door. Als een boodschap heel snel overgebracht moest worden, werd een bode te paard op pad gestuurd.

Jan met de Panne

Voor nieuws uit Rijssen zelf waren de inwoners afhankelijk van de stadomroeper. Als je vier slagen op de koperen bekken (slaginstrument) hoorde, wist je dat het gemeentebestuur een boodschap had. De stadsomroeper begon met: "wat de börgemeaster bekeand löt maken". Als je drie slagen hoorde, dan wist je dat een Rijssenaar een nieuwtje had voor de hele stad. Jan met de Panne stopte in 1954 met omroepen. Zijn zoon Mans nam de panne over. Hij riep in 1964 voor de laatste keer het nieuws om.

Tv bij de buren

Voor de Tweede Wereldoorlog konden de Rijssenaren het nieuws via de radio volgen. De telefoon en televisie kwamen pas veel later. In de jaren zestig van de 20ste eeuw werd de televisie steeds populairder. Omdat lang niet iedereen een televisie kon kopen, keken alle buren samen bij degene die wel een televisie had. In dezelfde periode lieten steeds meer mensen een telefoonlijn aanleggen. Had je geen telefoon thuis, dan kon je vaak wel bij één van je buren bellen.