Johannes Tonckens

Familie van burgemeesters

Tijd van burgers en stoommachines

In het jaar 1789 wordt de familie Tonckens door een erfenis in één klap heel rijk. Ze krijgen veel geld, goud en zilver en gaan in het Huis te Westervelde wonen. Al snel wordt dit huis de Tonckensborg genoemd.

Burgemeester Tonckens

Johannes Tonckens wordt in 1834 geboren. Samen met zijn familie woont hij in het Huis te Westervelde. Het is een oud, deftig huis met veel kamers, mooie tuinen, een gracht en een bos. Op het terrein staat een theekoepel waar de familie thee kan drinken.

In de tijd mogen alleen zoons van rijke families studeren. Boeren hebben geen geld om hun kinderen te laten studeren. Zij moeten zo snel mogelijk gaan werken om de kost te verdienen. Maar Johannes gaat studeren in Groningen. Nadat hij klaar is met zijn studie, komt hij weer in Westervelde wonen. Een paar jaar later wordt hij burgemeester van Norg.

Huis te Westervelde

Johannes heeft het erg druk met zijn werk als burgemeester. Daarom heeft hij geen tijd om op de grote boerderij, die bij het Huis te Westervelde hoort, te werken. Hij heeft vijf knechten in dienst die voor hem het boerenwerk doen. De knechten wonen boven in de schuur.

In het huis werken vijf dienstmeisjes. Zij helpen Hendrika, de vrouw van Johannes, bij het huishouden en het verzorgen van de vier zoons.

Bezoek van de koning in 1873

Als Johannes twee jaar burgemeester is komt Koning Willem III op bezoek in Norg. Het hele dorp is versierd, overal wapperen vlaggen en alle schoolkinderen staan langs de weg om liedjes te zingen.

Veranderingen

In de 19e eeuw verandert er veel in Nederland. De Franse legers zijn verdwenen. Het land krijgt een Nederlandse koning en een eigen grondwet.

Ook voor de boeren verandert er veel. Van heide- en veengebieden worden akkers gemaakt. Er worden kanalen gegraven voor het vervoer van goederen en passagiers. De Tonckensvaart - nu gedempt - was hier een voorbeeld van.

Tonckens: een machtige familie

Na Johannes zitten er nog veel mannen uit de familie Tonckens in het bestuur van gemeentes en de provincie. Zo blijft de familie lange tijd belangrijk. De naam Tonckens komt in veel dorpen terug.

Het Huis te Westervelde, nu de Tonckensborg genoemd, is helaas niet te bezoeken. Je kunt het vanaf de weg zien, net als de theekoepel. Wel mag iedereen vrij wandelen in het Tonckensbos.