Geluiden uit de ruimte

Tijd van televisie en computers

Wist je dat er allemaal geluiden uit de ruimte komen? Planeten maken geluid, de geluiden van de aarde kun je horen en je kunt zelfs het ontstaan van het heelal horen! Heel lang geleden ontstond ons heelal met een grote knal. Die echo is nog steeds te horen in de ruimte.
En geloof je in het bestaan van buitenaardse wezens? Er is een kans dat die bestaan. Wie weet wonen ze heel ver weg en maken ze ook geluiden. Die geluiden proberen we op aarde op te vangen. Met grote schotels, die we radiotelescopen noemen.

Grote schotels
De grootste radiotelescopen van Nederland staan in Drenthe. In Hooghalen bij Westerbork vormen veertien schotels samen één grote telescoop. Die staan er al sinds 1970. Astron (Stichting Astronomisch Onderzoek Nederland) probeert hiermee geluiden uit de ruimte op te vangen. In Dwingeloo staat een grote schotel van wel 25 meter breed. Die telescoop werd gebouwd in 1954. Toen was het de grootste van de hele wereld. Sinds 1988 wordt deze schotel niet meer voor wetenschappelijke doeleinden gebruikt. Het is nu een rijksmonument. In 2012 is de schotel helemaal opgeknapt. Wetenschappers, liefhebbers van radio en leerlingen kunnen de schotel bekijken.

De grootste ter wereld
Er zijn steeds andere manieren gekomen om naar de geluiden uit de ruimte te luisteren. In 2010 is er een nieuw project gestart in Drenthe, het LOFAR project. In een gebied bij Exloo zijn duizenden kleine antennes neergezet. Ook zijn er antennes geplaatst in Duitsland, Engeland, Zweden en Frankrijk. Samen maken ze één grote antenne. Best gaaf als je bedenkt dat het uniek is in de wereld en dat het centrum van deze antenne in Drenthe ligt.

Luister maar
Alle geluiden worden met een computer bestudeerd. Sterrenkundigen en andere wetenschappers weten hierdoor steeds meer over de ruimte en de sterren om ons heen. Wist je dat je in de ruimte zelf geen geluid kunt horen? Het is daar muisstil! Om te kunnen horen heb je namelijk lucht nodig en dat heb je niet in de ruimte. Toch kunnen de trillingen van geluid wel door de ruimte reizen. En wij kunnen ze opvangen met de telescopen.