Neanderthalers in Schijndel

Werktuigen van vuursteen

Tijd van jagers en boeren

Lang geleden liepen er Neanderthalers in Schijndel rond. In 1996 en 2007 vonden archeologen enkele werktuigen die door de Neanderthalers gebruikt werden. Ze kwamen naar boven bij het uitdiepen van de Zuid-Willemsvaart en tijdens graafwerkzaamheden bij het industrieterrein Duin. Wat deden die Neanderthalers in Schijndel en wat voor werktuigen gebruikten ze?

Neanderthalers

Neanderthalers zijn een uitgestorven mensensoort. Ze leefden zo'n 200.000 tot 40.000 jaar geleden. Het waren rechtop lopende mensen. Ze hadden grote hoofden en dikke botten. Een Neanderthaler was ongeveer 160 centimeter groot. Neanderthalers hadden geen vaste woonplaats. Ze trokken rond om aan voedsel te komen. Ze verzamelden zaden en eetbare planten en gingen op jacht. Neanderthalers waren goede jagers. Ze joegen op grote dieren: mammoeten, wolharige neushoorns, reuzenherten en wilde paarden. Ze trokken achter deze dieren aan en kwamen zo terecht in onze regio. Er zijn stenen werktuigen gevonden die ze hier achterlieten.

Steentijd

De tijd waarin de Neanderthalers leefden, noemen we steentijd. De steentijd maakt deel uit van de prehistorie. In de steentijd gebruikten mensen stenen werktuigen. Ze gebruikten waarschijnlijk ook werktuigen van hout of bot. Maar deze voorwerpen zijn bijna niet bewaard gebleven. De steentijd eindigt als de bronstijd begint. Brons is net als ijzer een soort metaal.

Werktuigen

Neanderthalers waren slimme mensen. Ze maakten werktuigen van vuursteen. Bijvoorbeeld vuistbijlen, pijlpunten en schrapers. Als je vuursteen kapotslaat, krijg je scherpe randen. De scherpe randen aan de steen kon je gebruiken als mes. Om te hakken of te snijden. De vuursteenwerktuigen in Schijndel zijn tussen de 150.000 en 40.000 jaar oud.

Vuursteenmijnen

Om werktuigen te maken, gebruikten de Neanderthalers vuursteen. De vuursteen kwam niet uit Schijndel. De Neanderthalers haalden de steen uit vuursteenmijnen. Dat waren gaten in de grond waar de vuursteen werd gevonden. In Nederland zijn prehistorische vuursteenmijnen gevonden bij Sint-Geertruid in Zuid-Limburg.

Uitsterven

Zo'n 45.000 jaar geleden kregen de Neanderthalers concurrenten. De 'Homo Sapiens Sapiens' of moderne mens. Deze mens liep rechtop en kon denken. Enkele duizenden jaren leefden Neanderthalers en moderne mensen samen. De Neanderthalers verdwenen als mensensoort. We weten niet precies waarom.

DNA

Sommige wetenschappers denken dat Neanderthalers kinderen kregen met de moderne mens en op die manier langzaam verdwenen. Een bewijs is het DNA van de moderne mens. 2% tot 4% van ons DNA hebben we van de Neanderthalers geërfd. Andere wetenschappers denken dat Neanderthalers en moderne mensen elkaar in de weg zaten bij het zoeken naar voedsel.