De Boerenleenbank

Coöperatieve banken in Raalte

Tijd van wereldoorlogen

Voorheen waren er in Raalte, evenals elders, twee boerenleenbanken: de katholieke Boerenleenbank, die van 1904 dateert, en de "Algemeene" Boerenleenbank ofwel Raiffeisenbank, die hier 10 jaar later, in 1914, werd opgericht. Beide banken fuseerden in 1978 tot Rabobank Raalte, die aan het begin van de 21ste eeuw weer opging in de Rabobank Salland. De Rabobank ontstond uit een fusie van de Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank in Utrecht en de Coöperatieve Boerenleenbank in Eindhoven in 1972.

Parochiale boerenleenbank

Op initiatief van pastoor J.M. Nagels werd op 30 juni 1904 de "R.K. Parochiale Boerenleenbank te Raalte" opgericht. De eerste kassier was Theodorus Jansen, exportslager en hier dan ook algemeen als Spekjäntie aangeduid. Spekjäntie moest het voorlopig doen met f 1,‒ per week. Op zondag 16 oktober 1904 ging de bank voor het eerst open ‒ in een achterkamer van Jansen aan de Heerenstraat. In 1907 werd Jansen als kassier opgevolgd door G.J. (Jan) Schurink, onderwijzer en correspondent van de Nieuwe IJsselbode en de Twentsche Courant. Het echtpaar Schurink bezat weliswaar een ruim woonhuis aan de Stationstraat, maar kreeg maar liefst elf kinderen. En er moest nog extra ruimte komen voor een kassiersvertrek en een enorme brandkast! Schurink bleef tot zijn overlijden in 1932 kassier, zijn vrouw nam 2 jaar waar en in 1934 nam bestuurslid Ogink de functie over. In 1947 werd hij opgevolgd door A.J. Westenenk, beter bekend als Anton van de Panne, die in 1949 zijn intrek nam in het pand van de erven Voorthuis aan de Kerkstraat 10. In 1954 werd voor het eerst een directeur benoemd: A.M. ter Bekke. Onder diens leiding werd in de Kerkstraat tegenover de basiliek in 1956 met de bouw van een geheel nieuw onderkomen begonnen, dat in 1958 feestelijk in gebruik werd genomen. Ter Bekke werd in de jaren zeventig opgevolgd door H.J. (Harry) Reekers. In die periode stichtte de bank aan de Westdorplaan in Raalte een filiaal, door de rode kleur "de rooie bank" genoemd.

Raiffeisenbank

Op 1 januari 1915 ging officieel de Algemeene Boerenleenbank Raalte van start, beter bekend als Raiffeisenbank. Dat gebeurde op initiatief van Piet Papenhuijzen, een westerling die in 1910 op Schoonheten een eigen boerenbedrijf begon. Hij vond voor zijn idee een medestander in de landbouwer en veefokker G.J. Duitshof. Er werd voortvarend gewerkt: Papenhuijzen werd de eerste kassier en zou dat 30 jaar blijven. Na een provisorisch begin op 6 januari 1915 in het woonhuis van slager Tutert aan de Grotestraat (iedere woensdag tussen 10 en 11 uur), kon in 1916 een schamel vertrekje in de coöperatie Samenwerking aan de Schoolstraat worden verworven. In 1921 verkaste men naar een zaaltje in de Annaschool en weer later naar een houten keetje er vlak naast. Pas in 1949 werd een eigen pand (van de geëmigreerde kapper Noordman) aan de Grote Markt betrokken, dat in 1965 door een nieuwbouwpand werd vervangen. Gerrit Jan Weulink volgde in 1946 Papenhuijzen op als kassier en later als directeur. Toen in 1978 de Boerenleenbank en de Raiffeisenbank samengingen, waren er aanvankelijk twee directeuren: Reekers en Weulink.

Rabobank

In 1982 verrees aan de Grote Markt een geheel nieuw, ogenschijnlijk ruim bankgebouw, dat de vestigingen aan de Kerkstraat, de Grote Markt en de Westdorplaan ("de rooie bank") overbodig maakte. Maar al spoedig deed zich ook hier een nijpend ruimtegebrek gevoelen. Vóór de gereedkoming van het nieuwe bankgebouw nam Weulink een wijs besluit: op bijna 64-jarige leeftijd ging hij met vervroegd pensioen. Twee kapiteins in één gebouw leek Weulink geen verstandig idee. Rond de eeuwwisseling werd aan de Domineeskamp opnieuw een groot prestigieus pand gebouwd. Nog geen 10 jaar later verhuisde het bankpersoneel vanwege de schaalvergroting naar Deventer. Woningcorporatie SallandWonen werd de nieuwe eigenaar en gebruiker van het moderne gebouw. Ook het voormalige bankgebouw aan de Grote Markt werd eigendom van SallandWonen en werd in 2005 in gebruik genomen als Kulturhus.