Tuinderijen

Kleine kwekerijen en het grote bedrijf van Copijn

In Maartensdijk ontstonden de eerste tuinbedrijven al in de 17e eeuw bij de grote land-goederen. Die zorgden zo voor hun eigen bomenteelt, groenteteelt en sierteelt. Rond 1900 begonnen die tuinwerkers steeds vaker met een eigen bedrijf. Door bevolkingsgroei ontstond een markt voor potplanten, tuinplanten en groenten voor consumptie. De eerste broeikassen werden begin 1900 gebouwd. Begin 20e eeuw bestonden er ongeveer 25 kwekerijen in deze streek. Veel kwekers moesten in de loop der tijd, door concurrentie van veel grotere bedrijven, hun kwekerijen sluiten.

Ooit stond aan de Molenweg 14 in Maartensdijk vanaf 1900 de kas van mevrouw Dunnewold ( zie verdieping). In 1912 kocht Cornelis Pul 7000 vierkante meter grond aan de Dorpsweg en begon met een groentekwekerij. Hij heeft de kwekerij nog tot 1972 gerund. In 1973 overleed hij, na een leven van hard werken. De grote kwekerijkas van Jeanet Rijksen, ooit als bedrijf aan de Molenweg begonnen in 1890, sloot ook zijn deuren in 2012. De kassen op het Maartensplein wachten nu op een nieuwe eigenaar. De ENAK (Eerste Nederlandse Anjerkwekerij) lag aan de Dorpsweg in Maartensdijk. In 1964 werden de kassen gesloopt. De gemeente had het terrein aangewezen voor woningbouw en kocht de grond van Gille, de laatste eigenaar.

Nog wel in bedrijf zijn de kassen, waarin Osinga in 1936 begon met zijn bloemen-en plantenkwekerij. Hij verkocht de kassen, gelegen aan de Tolakkerweg in Hollandsche Rading in de zestiger jaren aan de hr.Wubben. Deze orchideeenkweker is nu internationaal bekend en exporteert veel naar het buitenland.

Hendrik Copijn 1ste begon in 1764 met een boomkwekerij in Groenekan. De kwekerijen van Copijn hebben sinds die tijd in binnen- en buitenland bekendheid gekregen. Vele generaties Copijn waren behalve kwekers ook tuinarchitecten. Ze hebben bekende parken en tuinen ontworpen en aangelegd en leverden direct uit eigen teelt.

Door Copijn aangelegde tuinen uit de 19e eeuw zijn o.a. die van Voordaan, Beukenburg en Persijn, maar ook werden bijvoorbeeld eind vorige eeuw de tuinen van de Hermitage in St. Petersburg in Rusland, door Copijn gerestaureerd. Dichter bij huis zijn het van Boetzelaerpark in De Bilt en het Wilhelminapark in Utrecht ontwerpen van de Copijn dynastie.

Het bedrijf Copijn in Groenekan bestaat uiteraard ook nog steeds en heeft een lange historie. Het is een in binnen- en buitenland bekende landschapsarchitect en kwekerij.