Den Haag: 'Indische stad'

'Indischgasten'

Den Haag is altijd nauw verbonden geweest met het voormalige Nederlands-Indië. Voor de Tweede Wereldoorlog brachten duizenden koloniale ambtenaren en andere 'Indischgasten' er hun verlof door. Eenmaal met pensioen was Den Haag voor hen een favoriete vestigingsplaats. Dit leidde ertoe dat er al vroeg Indische restaurants werden geopend, zoals Waarong Djawa (1911-1949) en het nog steeds bestaande Tampat Senang (1922).

Repatrianten

Nadat de Tweede Wereldoorlog en vervolgens de Indonesische vrijheidsstrijd een einde aan het koloniale bestuur maakten, kozen veel inwoners van het voormalig Nederlands-Indiё ervoor zich in Den Haag te vestigen Tussen 1946 en 1964 arriveerden in de stad ruim zestigduizend repatrianten en vluchtelingen. Ongeveer de helft daarvan vestigde zich definitief in Den Haag. Sommige van hen werden eerst ondergebracht in één van de vele 'contractpensions' in Scheveningen, waar de overheid voor een vast bedrag kost en onderdak had geregeld. Ondanks pogingen van de overheid om de nieuwkomers te spreiden, ontstonden er in de stad 'Indische buurten', zoals in de naoorlogse wijken Bouwlust en Morgenstond.

Pasar Malam / Tong Tong Fair

In dit licht gezien is het geen verrassing dat het eerste multiculturele festival in Nederland een Indische achtergrond had. In 1959 werd in de aan het Malieveld gelegen Haagse Dierentuin voor het eerst de Pasar Malam Besar georganiseerd. Tegenwoordig is de naam veranderd in Tong Tong Fair. Het festival, dat nog steeds op het Malieveld plaatsvindt, stimuleert de aandacht voor de Indische en Euraziatische cultuur en bevordert de kennis van de cultuurgeschiedenis van Indische Nederlanders.

Tjalie Robinson

Eén van de initiatiefnemers van de Pasar Malam was Tjalie Robinson (1911-1974), ook wel bekend onder zijn eigen naam Jan Boon. Deze journalist en schrijver, zoon van een officier in het Koninklijk Nederlands-Indische Leger (KNIL) en een Engels-Javaanse moeder, arriveerde in 1954 in Nederland. Hij was trots op zijn afkomst en benadrukte de kracht van de Indische cultuur.