Het Estersveld

De grootste wijk

De wijk Estersveld is met 3213 bewoners (peildatum 1 januari 2012) de grootste van Grave en nog net iets groter dan heel Grave west met 3208 inwoners. Rekenen we ook de Stoof mee, eveneens in Grave oost, dan komt het totaal op 4199 inwoners, het derde deel van de gemeente Grave.

Het Estersveld is gebouwd op grond van de voormalige gemeente Escharen, deels op het 'Escharense veld' waaraan de wijk zijn naam ontleent. Op de oudste kadastrale kaart van Escharen uit circa 1832 is dit Escharense veld duidelijk te zien: ten zuiden van de weg naar Cuijk en ten oosten van de weg van Grave naar Escharen (de Estersveldlaan/Willem van Esterenweg) ligt een groot aantal smalle, langgerekte percelen. Die zien er uit als strepen en zo heten ze dan ook. Dit gebied en alle andere grond waarop de wijk Estersveld zal komen, is dan nog landbouwgrond. En dat is sinds mensenheugenis zo geweest: huizen hebben er nooit gestaan.

De Stoof en De Ham, waarnaar de Hamstraat en de Hampoort zijn genoemd, zijn altijd Graafs gebied geweest en dienen als bouwterrein voor de huidige Stoof. De wijk De Mars ligt overigens ook op oorspronkelijk Graafs gebied, in de Marspolder ten noorden van de stad.

In het gebied tussen de Maasdijk boven de Brugpoort en de huidige Bosschebaan, hebben in de zestiende eeuw verspreid wel huizen gestaan. Het aantal bewoners van De Ham is dan zelfs groot genoeg om de stichting van een eigen kapel mogelijk te maken, met een kerkhof dat in tijden van besmettelijke ziekte als overloop voor dat van Grave moet dienen. Bij het beleg van 1602 wordt deze kapel verwoest.

Net als in Grave west komt er in het Estersveld maar een bescheiden winkelgebied. Een nieuw element voor Grave zijn de twee zeer lange straten, de dr. Kanterslaan (genoemd naar een bekende Graafse huisarts die geliefd was bij arm en rijk) en de Burgemeester Raaijmakerslaan. Nieuw is ook dat er geen kerk meer wordt gesticht. Een school komt er wel (de Sprankel, katholiek); een sportcomplex inclusief zwembad en een wijkcentrum, Esterade. De wijkraad die dat gebouw exploiteert weet met de kinderbouwweek ieder jaar kinderen uit de hele gemeente te trekken. Maar ondanks het imponerend aantal inwoners lukt het zelfs deze grootste wijk van de gemeente nooit om het nieuwe gezicht van Grave te worden. Dat blijven de oude stad en de kernen Escharen, Gassel en Velp.

Veldnamen

Estersveld, Ham en Stoof zijn toponiemen: streek- en veldnamen. In de hele gemeente Grave komen ze voor en vaak zijn ze al heel erg oud. De Ham wordt al genoemd in het begin van de 14de eeuw en de naam is beslist nog veel ouder. De naam verwijst naar een hoger gelegen stuk grond in een gebied dat regelmatig onder water staat. Oud-streekarchivaris Harm Douma heeft tijdens zijn ambtsperiode onder andere dergelijke toponiemen verzameld voor het hele Land van Cuijk. De resultaten daarvan staan in diverse afleveringen van het tijdschrift Merlet.