De oudste kerk van Drenthe

Middeleeuwse kerken in Vries, Eelde en Zuidlaren

Tijd van monniken en ridders

Wist je dat de oudste kerk van Drenthe in Vries staat? Vanaf 755 stond er een houten kerkje dat twee keer afbrandde. In de 11e eeuw werd er een stenen kerk gebouwd en die staat er nu nog. Ook de kerken van Zuidlaren en Eelde werden al in de Middeleeuwen gebouwd.

Germaanse Goden

Tot het jaar 800 geloofden de mensen in Drenthe in verschillende Germaanse Goden, bijvoorbeeld de oppergod Wodan en de dondergod Thor. Al deze goden hadden iets met de natuur te maken. Ze werden vereerd op speciale plekken in het bos. Dit veranderde toen er monniken uit Engeland kwamen om het christelijk geloof over Nederland te verspreiden. Om het geloof te verspreiden gingen de monniken, we noemen hun missionarissen, naar de mensen toe om hun te vertellen over het christelijk geloof. Ze probeerden de mensen te bekeren, mensen te overtuigen om christelijk te worden.

Kerken worden gebouwd

Rond 774 kwam de missionaris Willehad naar Drenthe. Hij bezocht verschillende dorpen om zijn verhaal te vertellen, hij kwam bijvoorbeeld in Vries, Eelde en Zuidlaren. Daar brak hij samen met zijn helpers de oude Germaanse tempels af en bouwde nieuwe kerken. Omdat er eerst alleen een kerk in Vries stond moesten mensen uit de omliggende dorpen een heel eind lopen om naar de dienst te kunnen luisteren. Via speciale via kerkenpaden liepen ze naar Vries. Bij afbeeldingen kun je zien waar nu nog een stukje van een oud kerkenpad loopt.

De kerk is te rijk!

Tussen 1500 en 1600 waren steeds meer mensen het oneens met de kerk. Ze vonden dat de kerk te veel geld verdiende en ze waren het niet eens met het verhaal dat in de kerk verteld werd. Deze mensen begonnen hun eigen kerk, de protestantse kerk. Protestanten wilden dat er alleen aandacht was voor het woord van God, want dat stond in de Bijbel.

Kerk of kroeg?

In de kerken van Vries, Zuidlaren en Eelde werden vanaf 1598 alleen nog protestantse kerkdiensten gehouden. De inwoners van de dorpen vonden dit maar niks, maar ze bleven toch naar de kerk gaan. Daar hoorden ze nieuwtjes uit het dorp, bijvoorbeeld over de markt en andere feesten. Sommige mensen vonden de kerk niet interessant, zij gingen liever naar de kroeg tijdens de kerkdienst…

Strenge regels

De kerk maakte steeds strengere regels over het geloof. Het werd verboden om tijdens de dienst naar de kroeg te gaan. Deed je dat toch, dan kreeg je een boete. Ook mochten mensen niet meer samen wonen als ze niet getrouwd waren en moesten hun kinderen worden gedoopt. Al deze nieuwe regels vonden de mensen niet leuk. Eerst trokken ze zich niks van deze nieuwe regels aan, maar in de loop van de tijd namen ze dit nieuwe, protestantse geloof, toch over.

De oudste kerk van Drenthe

In de 11e eeuw werd de Bonifatiuskerk in Vries gebouwd. De kerk werd vernoemd naar de Engelse missionaris Bonifatius. Onder de Bonifatiuskerk zijn resten van het houten kerkje gevonden. Maar er werd nog iets vreemds gevonden. Toen de kerk in 1946 werd opgeknapt vond men 150 skeletten van kinderen. Er werd gedacht dat deze kinderen waren overleden aan een besmettelijke ziekte. Dat gebeurde namelijk wel vaker. Omdat de grond van de kerk als heilige plek werd gezien wilde mensen uit de wijde omgeving dat de kinderen daar werden begraven.

Een speciale bank

De kerk van Zuidlaren werd in de 13e eeuw gebouwd. In de kerk hebben sinds de 17e eeuw 3 speciale banken gestaan. Rijke families hadden vroeger hun eigen bank in de kerk, dit werden herenbanken genoemd. In Zuidlaren waren 3 families erg belangrijk, de families Van Selbach, De Drews en Van Heiden. Zij hadden hun eigen bank en die banken kun je nu nog bekijken.

De Dorpskerk in Eelde werd in de 14e eeuw gebouwd. Maar ook daarvoor stond er in Eelde al een kleine kerk. Dit kerkje was maar 5 meter breed en had een ingebouwde toren. Maar de inwoners van Eelde waren blij met hun kerk. Ze hoefden niet meer helemaal naar Vries te lopen om naar de kerk te kunnen. Toen er een grotere kerk gebouwd werd, werden de stenen uit de kleine kerk gebruikt. Als je goed kijkt kun je deze stenen nu nog zien.