Heino viert feest: 750 jaar

Voedingsbodem voor de Heinose Pompdagen

Tijd van televisie en computers

De inwoners van Heino hadden er met spanning naar uitgekeken. In 1986 bestond het dorp 750 jaar en dat moest gevierd worden. Het zou een dorpsfeest worden dat zijn weerga niet kende, alleen al door de duur van de festiviteiten. Het programma nam maar liefst een ½ jaar in beslag, van mei tot en met oktober. De viering bracht een bijzonder gevoel van saamhorigheid onder de inwoners van Heino naar boven. En dat vroeg om een vervolg.

In 1986 was het 750 jaar geleden dat de geschreven geschiedenis van Heino als dorp begon. Bij de boerderij van een zekere Hein (Hayne) werd toen een kerk gesticht. Dat bleek uit een schenkingsbrief uit 1236 van bisschop Otto III. En al zal deze gebeurtenis bij weinig Heinoërs voor in het geheugen hebben gelegen, het was voldoende aanleiding om na te gaan denken over een herdenkingsfeest. De historische mijlpaal kwam namelijk niet ongelegen. In de jaren tachtig vonden veel Heinoërs het tijd worden dat hun dorp een zetje in de rug kreeg. Er was rust in het dorp en dat moest ook vooral zo blijven, maar iets meer vertier kon geen kwaad.

Het zal geen toeval zijn geweest dat de initiatiefnemers van de viering kozen voor een veelzeggende naam voor hun organisatie: de Stichting Heija Heino, opgericht in 1977. Dat "heija" was een toen veelgebruikte term uit de schaatswereld en betekende zoiets als "vooruit, zet hem op!". De stichting spoorde de diverse verenigingen uit het dorp aan om met suggesties voor een dorpsfeest te komen. Een jaar later kregen de Heinoërs in het toenmalige gebouw Vrede een voorproefje van het programma voorgeschoteld.
De plannen waren inmiddels zo concreet dat er een feestcommissie kom worden opgericht onder de naam Comité 750 jaar Heino, onder voorzitterschap van Pam de Vos. De gemeente liet zich niet onbetuigd. Het organisatiecomité kreeg f 51.500,‒ voor de organisatie en voor verlichting, versiering, een historische optocht en andere activiteiten.

Het programma was thematisch verdeeld over 6 maanden: in mei stond geschiedenis centraal, sport in juni en juli, festiviteiten in augustus, agrarische onderwerpen in september en een afsluitend cultureel blok in oktober. Ook de kerkdorpen Lierderholthuis en Laag-Zuthem werden nadrukkelijk bij de festiviteiten betrokken. Heino zocht zelfs enige landelijke bekendheid door een ploeg samen te stellen die het dorp zou vertegenwoordigen bij het destijds populaire televisieprogramma Zeskamp van de NCRV.

De viering van 750 jaar Heino was een geweldige stimulans voor het ontwikkelen van bijzondere initiatieven. De Vereniging voor Heemkunde Omheining liet op diverse fronten van zich horen. De verenging wilde dat zoveel mogelijk Heinoërs zich in klederdracht zouden steken en er werd een onderzoek gestart naar de Heinoër met de langste wortels in de Heinose bodem. Dit bleek Gerrie van de Klippe te zijn.

Het speciaal voor deze gelegenheid opgerichte orkest De Heinose Stroatklinkers bracht het Groot Legendarisch Heino's Leugenlied ten gehore. Hierin werd op ludieke wijze de geschiedenis van Heino met een knipoog naar het heden belicht. Absolute blikvanger in het programma was de historische optocht. Vele verenigingen, scholen en instanties namen deel met een groep of een praalwagen. De parade gaf een aardige inkijk in de Heinose samenleving in vroeger tijden, zoals het onderwijs, de landbouw, politie en brandweer en het huishouden. De optocht trok zo'n 10.000 bezoekers uit Heino en verre omgeving.

Toen de festiviteiten achter de rug waren, was er alle reden voor tevredenheid. Heino was door het feest als het ware ontwaakt, of in de woorden van voorzitter Jan Hageman van Stichting Heija Heino: "Het is een bewijs dat er in Heino wel degelijk wat kan en dat de Heinoërs bereid zijn daaraan massaal mee te werken". Burgemeester Ton van den Berg keek niet alleen terug, maar ook vooruit: "Het was een feest boven alle verwachtingen. De bereikte eensgezindheid is niet in woorden te vangen. Laten we hetgeen is bereikt behouden en op die saamhorigheid voortbouwen naar de toekomst. Mijn voorstel is om op bescheidener wijze jaarlijks een feest te organiseren." Het waren geen loze woorden. Stichting Heija Heino pakte het idee op en nam het initiatief voor een jaarlijks dorpsfeest in de derde week van augustus, net voor de Stöppelhaene in Raalte.

Zo luidde de viering van 750 jaar Heino de geboorte in van de Heinose Pompdagen in 1987. Anno 2010 is dit dorpsfeest Heinose Pompdagen uitgegroeid tot een belangrijke trekpleister in de zomermaanden in Salland. Een bovenregionaal spektakel dat Heino in een groot gebied op de kaart heeft gezet. Kenmerkend voor de Pompdagen is de combinatie van typische dorpse activiteiten als volksspelen en een kindermorgen aan de ene kant en publiekstrekkers als het Daggie Old Heino en de toertocht voor oldtimers aan de andere kant. Er is bijna geen Heinoër te vinden die niet op een of andere manier betrokken is bij de Pompdagen. Via het verenigingsleven, als individu of gewoon feestend en genietend.