Koster Brock schrijft geschiedenis

"Door prijslijke nieuwsgierigheid aangezet"

Tijd van burgers en stoommachines

Bijna al zijn vrije tijd besteedde koster Adriaen Cornelis Brock aan zijn 'Beschryvingen'. Dat waren boeken met de geschiedenis van Sint-Oedenrode en de Meierij. Met een kroontjespen schreef hij honderden bladzijdes vol. Bij zijn verhalen schilderde hij tientallen tekeningen. Dankzij de nieuwsgierigheid van Koster Brock weten we hoe Sint-Oedenrode en de Meierij er in het begin van de negentiende eeuw uitzagen.

Koster Brock

Adriaan Brock (1775-1834) studeerde aan de universiteit van Leuven. Hij kwam terug in zijn geboortedorp Sint-Oedenrode. Daar werd hij koster, huisschilder en kaarsenmaker. Adriaan Brock was een leergierige man. Hij werd 'door prijslijke nieuwsgierigheid aangezet' om op onderzoek uit te gaan. In archieven vond hij veel oude documenten om verhalen over te schrijven. Hij besloot een boek met mooie tekeningen te maken over de dorpen in de Meierij.

Een reisboekje

Koster Brock besloot door de Meierij te reizen. Op zijn voettochten beschreef hij als journalist de dorpen. Dat deed hij kort en bondig. Hij tekende belangrijke gebouwen na. Zijn boek 'De stad en Meyerij van 's-Hertogenbosch of derzelver beschryving' was een soort reisboekje. De gegevens waren waardevol. Ze werden in die tijd ook gebruikt voor een ander boek. Dat was het 'Aardrijkskundig woordenboek' van Nederland.

Met de hand

Adriaan Brock schreef zijn boeken met de hand. Honderden bladzijden schreef hij vol! Hij schreef de tekst met galnoteninkt (= bruine inkt), de titels met rode inkt. Hij maakte zelf ingekleurde kaarten. Daarvoor gebruikte hij de kaarten van Hendrik Verhees uit Boxtel als voorbeeld. Zijn boek werd met de hand ingebonden in perkament. Perkament is een papierachtig materiaal, gemaakt van huid van dieren.

Beschrijving der Vryheid St. Odenrode

Het dikste boek dat Brock schreef, ging over zijn eigen dorp Sint-Oedenrode. Brock schreef niet alleen over de geschiedenis en de gebouwen. Hij vertelde ook veel over de mensen, de landbouw en de natuur. Zo schreef hij over de 'kwabaal', een kabeljauwachtige vis in de Dommel. Brock illustreerde zijn boek met veel tekeningen. In 1832 was het boek klaar. Het was het eerste geschiedenisboek over een dorp in de Meierij, maar ook het laatste van zijn tien boeken.

Romantiek

Niet alles wat Koster Brock schreef, is waar. De tijd waarin Koster Brock leefde, noemen we de Romantiek. In deze tijd was er veel aandacht voor kunst en cultuur. Mensen wilden alles van de wereld zien. Ze schreven en tekenden en gebruikten daarbij vooral hun gevoel. Soms werden dingen gefantaseerd of mooier gemaakt dan ze waren. In de Romantiek was er veel aandacht voor plaatselijke geschiedenis. Het was belangrijk om de cultuur van je eigen dorp te ontdekken. Koster Brock leert ons om trots te zijn op ons eigen dorp.