Een ander geloof

Tijd van burgers en stoommachines

We kennen in Nederland openbare, christelijke en katholieke scholen. En in elke stad en in elk dorp vind je wel één of meerdere kerken. In de grote steden vind je vaak ook nog eens moskeeën. In Nederland wonen mensen met verschillende geloven zoals het katholieke, protestantisme en islamitische geloof. Er zijn ook mensen die niet naar de kerk gaan en niet geloven. Nog niet zo lang geleden was dit niet gebruikelijk. De meeste mensen gingen elke zondag naar de kerk. Vaak zelfs meerdere keren op een dag. Door de jaren heen is de geloofsbeleving in Nederland erg veranderd.

Protestants
In 1834 was het Protestantse geloof gangbaar in Drenthe. Veel mensen waren Hervormd en gingen naar de Hervormde kerk. Onder invloed van o.a de wetenschap veranderde de manier waarop mensen geloofden. De wetenschapper Darwin kwam met de evolutietheorie. In de evolutietheorie wordt beweerd dat het ontstaan van de aarde en het leven erop langer heeft geduurd dan de 7 dagen die in de bijbel beschreven staan. Zijn ideeën zorgden voor veel verwarring. Binnen het geloof ontstonden groepen. Zo waren er groepen die mee gingen met de moderne opvattingen uit de wetenschap, andere groepen hielden stevig vast aan het geloof en namen de teksten uit de bijbel heel letterlijk. Dit alles zorgde voor onderlinge strijd, verschillende geloofsgroepen en bijbehorende kerken.

Kok en de Cock
Binnen het Protestantse geloof veranderde ook veel. Het geloof werd moderner en de strenge leefregels werden soepeler. Vrouwen kregen steeds meer rechten. De bijbel was altijd wel de leidraad van het geloof, maar het geloof bepaalde niet langer letterlijk de regels.
De schoolmeester Albert Kok was aangesloten bij de Hervormde kerk in Dwingeloo. Hij was niet tevreden met de manier waarop het daar ging. Hij vond het Hervormde geloof niet streng genoeg. Volgens hem moest het geloof volgens de oude regels van de Bijbel worden nageleefd. Hij sprak hierover met zijn vriend Hendrick de Cock uit het Groningse Ulrum. Hendrick wilde zich afscheiden van de Hervormde kerk en een eigen kerk beginnen. Albert vestigde in Diever een kerk in zijn schuur. Albert en Hendrick zagen zichzelf niet als een nieuwe stroming, maar juist als de harde kern van het oorspronkelijke Hervormde geloof. Al snel kwamen veel mensen naar Diever die het eens waren met hun opvattingen. De mensen in deze afgescheiden stroming noemden zich de Gereformeerden.
In de loop van de geschiedenis zijn steeds meer kerken ontstaan, omdat groepen mensen het geloof anders zagen en anders wilden beleven. De regering accepteerde eerst niet dat kerken zich afscheiden van de oorspronkelijke Hervormde kerk. De nieuwe stroming werd bijvoorbeeld niet officieel erkend. Een wet van Napoleon verbood destijds zelfs bijeenkomsten met meer dan 20 personen. Men moest toestemming vragen voor bijeenkomsten anders kwam men in de gevangenis terecht. Vanwege deze situatie emigreerden een aantal gereformeerden naar de Verenigde Staten. Toch blijft ook in Nederland de Gereformeerde Kerk bestaan en later werd het geloof officieel erkend.

De school
Doordat er steeds meer kerken kwamen van de "Gereformeerden" waren er ook meer predikanten nodig. Voordat de predikanten aan het werk konden als dominee kregen ze een opleiding. De school waar de toekomstige predikanten naar toe gingen stond in Berghuizen bij Ruinerwold (nu gemeente De Wolden). De zoon van Albert Kok, Wolter Kok, gaf er les. Ook nu nog heb je binnen het Protestantse geloof verschillende richtingen ook al zijn gereformeerde en hervormde kerken tegenwoordig verenigd binnen de PKN, de Protestantse Kerken Nederland. Predikanten worden tegenwoordig opgeleid aan de universiteit.