Het Vijfde Landschap

door Rob Sweere

Het verhaal en de plek

De ruilverkavelingen van de afgelopen driekwart eeuw hebben grote delen van Overijssel een nieuw aanzien ge­geven. Kenmerkend voor de ruilverkaveling in Vriezenveen is dat ook landschappelijke elementen van vóór de ruilver­kaveling behouden zijn gebleven en nog steeds zichtbaar zijn. Hierdoor ontstond een uniek landschap van oud en nieuw land naast elkaar. De kijkheuvel tussen Fayersheide en de toekomstige zandwinplas ten westen daarvan, vormt een opmerkelijke locatie: het is een verbindingspunt tus­sen oud, nieuw en alweer verdwijnend 'nieuw' landschap.

Het kunstwerk

De opeenvolgende landschappelijke veranderingen staan centraal in dit werk van kunstenaar Rob Sweere. In 'Het Vijfde Landschap' heeft hij het agrarisch industriële materieel verwerkt dat zo kenmerkend was voor de ruil­verkaveling en dat ook nu weer wordt ingezet bij de laatste grootschalige planologische ingreep in het gebied. De kunstenaar heeft twee rupsbanden van een authentieke dragline gebruikt en met plaatstaal aan elkaar bevestigd. Nieuw element is een eikenboom. De eikenboom als ultiem symbool voor de vervolmaking van de nieuwste, geschapen natuur. 'Het Vijfde Landschap' heeft een te­genhanger in 'De Giek', een kunstwerk nabij de T-splitsing Veeneindeweg/Veenschapsweg 5 kilometer verderop.

Van woest veengebied via slagenlandschap en ruilverkaveling weer naar nieuwe natuur en verder. De opeenvolgende landschappelijke veranderingen staan centraal in dit werk van kunstenaar Rob Sweere. In Het Vijfde Landschap heeft hij het agrarisch-industriële materieel verwerkt dat zo kenmerkend was voor de ruilverkaveling en dat ook nu weer wordt ingezet bij de laatste grootschalige planologische ingreep in het gebied.

De kunstenaar heeft twee rupsbanden van een authentieke dragline genomen en met plaatstaal weer aan elkaar bevestigd. Nieuw element is een grote pot met daarin een eikenboom. De eikenboom als ultiem symbool voor de vervolmaking van de nieuwste, geschapen natuur.

Rob Sweere plaatst de dragline in zijn natuurlijke habitat, die in hoge mate wordt bepaald door omvang, afstand en menselijk ingrijpen. Op een voetstuk wordt zijn iconische waarde benadrukt en krijgt het een kwaliteit als landmark. Een plek voor de bewoners uit en bezoekers aan het gebied om naartoe te wandelen of fietsen, er op plaats te nemen en uit te rusten. Een plek van waaruit de omgeving met al zijn ruimtelijke ingrepen en bijna heroïsche geschiedenis kan worden beleefd.

Het Vijfde Landschap bestaat uit twee delen. Het werk op Fayersheide kent een tegenhanger bij de T-splitsing Veeneindeweg/Veenschapsweg, zo'n 5 kilometer verderop.

De kunstenaar

Rob Sweere is een specialist in het doorbreken van gewoontepatronen. Hij maakt mensen bewust van hun omgeving. Zijn werk bevat vaak meditatieve elementen.
Rob Sweere: 'Wat ik voorop wil stellen, is een werkelijke beleving van het kunstwerk door zowel de maker als door het publiek. Kunst als actualiteit. Het gaat om een wezenlijke ervaring van het leven. Kunst maken is een manier om die ervaring op te roepen en indien mogelijk die ervaring aan anderen over te dragen. Het is te vergelijken met een ritueel'.
Zie ook: www.robsweere.com

Dit kunstwerk is tot stand gekomen in het kader van het project canonkunst onder leiding van het Kunstenlab uit Deventer en financieel mede mogelijk gemaakt door de provincie Overijssel.