Geloven

Tijd van ontdekkers en hervormers

Katholiek
Ben jij gelovig? En heb jij hetzelfde geloof als je buurman?
Er is niet één geloof, er zijn vele soorten godsdiensten. Tegenwoordig respecteren we in Nederland elkaars geloof. Dit is vastgelegd in de grondwet. In de grondwet staan alle basisrechten die voor iedereen in Nederland gelijk zijn. Het is een grondrecht om te geloven wat je zelf wilt. Dat betekent dat niemand in Nederland vanwege zijn geloof in de gevangenis terecht kan komen. In het Nederland van rond 1500 was dat anders. Vrijwel iedereen had hetzelfde katholieke geloof. Ook de Spaanse koning Filips II die in Nederland aan de macht was. Het katholieke geloof werd gezien als de standaard, afwijken was niet mogelijk. Nederlanders die het protestantse geloof wilden belijden kwamen hiertegen in verzet en dit leidde tot de opstand van Nederland.

Protestants
Vanaf 1500 kwam er een nieuwe stroming, het protestantse geloof, op gang. Bij het katholieke geloof staat de kerk centraal. Volgens de katholieken kun je in de kerk god vinden. Bij de protestanten staat de bijbel centraal. Volgens hen staat elk mens rechtstreeks met god in contact. Vanaf de 16e eeuw werden steeds meer mensen protestant. Deze mensen wilden zonder tussenkomst van de kerk (en de staat) kunnen geloven. Soms werden deze mensen daarom opgepakt en gevangen gezet.

Een ketter is iemand die afwijkt van de algemeen aanvaarde / opgelegde standaard. Voor de katholieken was het protestantse geloof een kettersgeloof, omdat het afweek van het katholieke. De katholieken vonden dat de ketters moesten worden gestraft, want de ketters vormden een gevaar voor de machtspositie van de kerk. In die tijd werden ketters vervolgd en gedood, tenzij ze zich bekeerden tot het "ware" geloof.

De protestanten kwamen in 1566 in opstand. Zo bestormde een groep protestanten de katholieke kerken en kloosters en sloegen daar alles kort en klein. De versiersels en beelden die kenmerkend waren voor de katholieke kerk werden kapotgemaakt. Dit wordt de Beeldenstorm genoemd. Ook bij de kerk van Rolde zijn tijdens de Beeldenstorm beelden vernield. Nog niet zo lang gelden zijn er in de grond rond de kerk brokstukken van deze beelden teruggevonden.

De reformatie
Er waren verschillende redenen waarom mensen meededen aan de Beeldenstorm. De vervolgingen van ketters waren vreselijk. Doodgewone mannen en vrouwen die geen vlieg kwaad deden, waren opgepakt. De oogsten mislukten jaar na jaar en er was veel armoede en werkloosheid. Sommigen haatten de, vaak rijke, pastoors en kloosterlingen. Ze werden voorgetrokken, vonden ze. Anderen deden uit nieuwsgierigheid mee. De mensen van het nieuwe geloof, de protestanten, wilden vooral de kerk bevrijden van bijgeloof. Ze vonden dat de rooms-katholieke kerk met haar altaren en heiligen een rijke poppenkast was geworden. Daarom vernielden ze de symbolen van de rooms-katholieke kerk. De protestantse kerken hebben daarom nu nog steeds weinig versieringen, het zijn simpele, sobere kerken.

Drenthe moet ook
Terwijl in Nederland op veel plekken heftige discussies en acties plaatsvonden over het geloof, was dat in Drenthe anders. De Drenten hadden er niet een hele sterke mening over. Maar bestuurders zoals stadhouder Willem Lodewijk vonden in 1598 dat Drenthe protestants moest worden. Alle priesters moesten kiezen: het protestante geloof aannemen of hun baan verliezen.

Doe mar kalm an
Het duurde in Drenthe erg lang voor dat de omslag gemaakt was. Heel veel jaren na de Reformatie waren er nog steeds weinig protestanten. Maar ook weinig katholieken. Je kunt dus zeggen dat de Drenten zich niet erg bezig hielden met het geloof.