Annie M. G. Schmidt

Bir Burjuva Ülkesinde Aykırılık

"Asla annenin dediklerini yapma, o zaman her şey yolunda olur''. Bu sözler Hollandalı şair ve yazar Annie M. G. Schmidt'e ait. Bu tümce, yazdığı bir çok şiir, şarkı, kitap, tiyatro eseri, müzikal ve piyesin neden hem çok yeni ve canlı, hem de komik ve isyankâr olduğunu etkin bir biçimde gösteriyor.

Annie, 1911 yılında, bir Protestan papazının kızı olarak Zuid Beveland'da dünyaya geldi. Zekası yaşının ilerisinde olan ve etrafındaki dünyayı şaşkınlıkla gözlemleyen bir çocuktu. On dört yaşındayken ilk şiirlerini yazdı. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Amsterdam gazetesi Het Parool 'da çalışmaya başladı. Burada kitap, dergi resimleri yapan Fiep Westendorp ile tanıştı. Bu kadın sanatçı ile birlikte 1952'den 1957'ye kadar her gün gazetede yayınlanan Jip ve Janneke karakterleri hakkında çocuk hikayeleri dizisi yaptı. Bu, daha sonra Pluk van de Petteflet, Otje ve Floddertje gibi kitapları ortaya çıkaran ve yaşam boyu sürecek bir iş birliğinin başlangıcı oldu.

Annie, 1950'li yıllarda on dört günlük radyo dizisi De Familie Doorsnee (Ortalama Aile) ile müthiş bir başarı elde etti. Hangi toplumsal sınıftan, katmandan, sosyo-politik gruptan olursa olsun Hollanda'da herkes bu programı dinliyordu. Bu ailenin başına gelenler kullanılarak, savaştan sonraki dönemde Hollandalıların günlük yaşamı, tabiri caizse resmediliyordu. Annie, kabare gösterileri ve daha sonra müzikaller gibi farklı sanatsal metinlerde de zamanın ruhunu yakalamayı başarıyordu. Televizyonda ilk önce Pension Hommeles (Münakaşa Pansiyonu) adlı dizisi yayınlandı. Daha sonra artık efsane olmuş ve 2002 yılında sinemaya aktarılan Ja zuster, nee zuster (Evet Abla, Hayır Abla) adlı dizisi televizyonda gösterime girdi. İsyankâr ve genel eğilimlere ters metinleriyle Annie M. G. Schmidt, her söyleneni yapan, söz dinler, burjuva ve toplumsal sınıflara göre gruplanmış (sosyo-politik sınıflara göre gruplara bölünmüş) Hollanda'yı en etkileyici ve aynı zamanda en nazik biçimde eleştirenlerden biriydi.

Eserleriyle Annie M. G. Schmidt, birçok çocuk ve yetişkine ilham kaynağı olmuştur. Yalnızca Jip ve Janneke milyonlarca satmıştır ve kitapları dünyanın birçok yerinde çeşitli dillere çevrilmiştir. Çalıştığı yayınevi, onu 'Hollanda'nın gerçek kraliçesi' olarak nitelemiştir. Amsterdam'da düzenlenen Uitmarkt etkinlikleri çerçevesinde yayınevi okurlarla buluşma ve imza günü düzenledikten sonra, fuarı düzenleyenlerden, bunu bir daha tekrarlamamaları ricasıyla karşılaştı, çünkü dar Amsterdam sokakları, böylesine büyük bir kalabalığı ve sıkışıklığı kaldıracak durumda değildi. Peki, başarısının sırrı nerededir? "Ben hep sekiz yaşımda kaldım, hiç büyümedim. Ve aslında kendim için yazıyorum. Sanırım bütün mesele de bu. Sekiz yaşındayım".